Zdaje się, że nie każdy pracownik ma tego świadomość, ale faktem jest, iż pracodawca ma prawo do tego, aby potrącać swoim pracownikom z wynagrodzenia określone kwoty i co więcej, w świetle prawa, oczywiście tylko w konkretnych sytuacjach, nie potrzebuje do tego zgody pracownika! Jakie to sytuacje i w jaką część wynagrodzenia może potrącić pracodawca?Warto się dowiedzieć, gdyż jest to niezwykle istotne!

Kiedy pracodawca może potrącić część wynagrodzenia?

Pracodawca ma prawo do potrącania z wynagrodzenia określonej kwoty na określone cele, o czym mówią jasno przepisy prawa pracy (Kodeks pracy). W owych określonych sytuacjach część wynagrodzenia może zostać zabrana przez pracodawcę bez zgody pracownika. Najczęściej chodzi o sytuacje, gdy wydany jest nakaz zapłaty bądź też ugoda sądowa z klauzulą wykonalności.

Najpierw odliczane są zaliczka na podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenia społeczne, a następnie pracodawca może dokonać potrąceń obowiązkowych takich jak kolejno: określona suma na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, na pokrycie innych należności aniżeli świadczenia alimentacyjne, zaliczka pieniężna udzielona pracownikowi przez pracodawcę, finansowa kara porządkowa. W przypadku różnych potrąceń zawsze jako pierwsze potrąca się kwoty na świadczenia alimentacyjne. Są to świadczenia, które mogą być wyższe od innych potraceń.

Do jakiej wysokości?

Na rzeczone świadczenia alimentacyjne można potracić nie więcej niż 3/5 wynagrodzenia. Jeśli zaś przykładowo na pracowniku nie ciąży obowiązek alimentacyjny, ale posiada inne zadłużenia, potrącenia mogą sięgać najwyżej do połowy wynagrodzenia. W sytuacji, gdy pracownik posiada zarówno zobowiązania alimentacyjne jak i inne zadłużenia, wynagrodzenie można potrącić do łącznej wysokości 3/5. Jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie dodatkowe w ramach premii, nagrody, dodatki te pracodawca ma prawo potrącić w całości.

Co z kwotami wolnymi od potrąceń?

Pracodawca może dokonywać potrąceń obowiązkowych, jednak musi tu pamiętać o uwzględnieniu tak zwanej kwoty wolnej od potrąceń. Oznacza to, że nie można odebrać należności od każdego wynagrodzenia. Jeśli mowa o należnościach nie wynikających z tytułu świadczeń alimentacyjnych, ale innych, od potrąceń wolna jest kwota pensji, która ma wysokość płacy minimalnej (już po odliczeniu wszystkich składek i zaliczki na podatek dochodowy).

W przypadku kar pieniężnych nałożonych na pracownika przez pracodawcę, wolne od potrąceń jest 90 proc. wynagrodzenia, natomiast w sytuacji zaliczki pieniężnej, która została udzielona pracownikowi, wolne od potrąceń jest 75 proc. wynagrodzenia.

Pracodawca nie zawsze może potrącić z wynagrodzenia

Jeżeli zachodzą jakiekolwiek wątpliwości co do potrąceń z wynagrodzenia, bo nie można znaleźć dla nich uzasadnienia w Kodeksie pracy, należy sięgnąć do przepisów Ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz do Kodeksu postępowania cywilnego.

Jeżeli pracodawca potrąci pracownikowi z wynagrodzenia określaną kwotę bez żadnych podstaw do takiego działania, naraża się na karę grzywny od 1000 do 30000zł, bowiem wówczas dopuszcza się wykroczenia przeciwko prawo pracowniczym. Na koniec należy jeszcze zaznaczyć, że wyżej wymienione sytuacje odnoszą się tylko do pracowników zatrudnionych na umowę o pracę.

Warto przeczytać